Een draagmoeder is een vrouw die voor iemand anders een zwangerschap doorloopt en een kind baart. Doorgaans voor een paar dat geen kinderen kan krijgen omdat bijvoorbeeld de wensmoeder geen baarmoeder meer heeft. Soms kan het zijn dat er ernstige ziektes voorkomen die erfelijk zijn, waardoor een zwangerschap een groot gezondheidsrisico met zich meebrengt voor het kind. Het kan ook zijn dat er voor de moeder zelf een medisch risico is wanneer zij zwanger zou worden. Maar ook onvruchtbaarheid of een homoseksueel koppel dat een kindje wil krijgen, kan besluiten tot draagmoederschap/leenmoederschap.
Er is een verschil tussen een draagmoeder en een leenmoeder.
Leenmoeder: De bevruchte eicel van de wensouders wordt bij de vrouw ingeplant.
Draagmoeder: Een eicel van de draagmoeder wordt bevrucht met zaad van de wensvader.
Een draagmoeder of leenmoeder is vaak een bekende van de wensouders. Een zwangerschap kan op verschillende manieren tot stand komen. Bij natuurlijk draagmoederschap heeft de draagmoeder gemeenschap met de wensvader of een andere man, waardoor het kind afstamt van de draagmoeder zelf en de man die door de wensmoeder/wensouders als vader wordt gewenst. Een andere mogelijkheid is kunstmatige inseminatie. De draagmoeder wordt kunstmatig geïnsemineerd met het zaad van de wensvader of een andere man. De laatste mogelijkheid is bevruchting middels IVF. Dit houdt in dat de draagmoeder een bevruchte eicel van de wensouders laat inbrengen. Het kind stamt dan derhalve niet af van de draagmoeder.
De officiële procedure verloopt via de adoptieprocedure. Tussen wensouders en draagmoeder dient een draagmoederovereenkomst te worden opgesteld waarbij de medische en juridische aspecten worden beschreven. Daarnaast dient er aandacht te zijn voor het emotionele aspect. Het is heel goed mogelijk dat de draagmoeder tijdens haar zwangerschap toch een band opbouwt met haar kind, waardoor het afstand doen na de geboorte heel zwaar kan vallen. Een onderzoek vooraf naar het toekomstig reactiepatroon van de draagmoeder zou standaard tot de procedure dienen te behoren.
Er zit ook een ethische kant aan het draagmoederschap. De vraag is of het recht hebben op een kind zo ver mag gaan dat het lichaam van een andere vrouw hiervoor gebruikt mag worden. Wereldwijd zijn hier veel discussies over. Ook met betrekking tot het eventuele financiële aspect wat hierbij komt kijken.
Een draagmoeder is een vrouw die zwanger is voor een ander: de wensouder(s). De draagmoeder staat het kind na de geboorte af aan de wensouders. Niet-commercieel draagmoederschap is toegestaan in Nederland.
In Nederland is draagmoederschap onder omstandigheden mogelijk. Wensouders kunnen een draagmoeder binnen de eigen kring zoeken. Het bevorderen van (commercieel) draagmoederschap is verboden. Wensouders mogen bijvoorbeeld niet via social media openbaar maken dat ze een draagmoeder zoeken. En andersom: een draagmoeder mag niet via social media zoeken naar wensouders.
Geschreven voor Babybytes door L. Ward, werkzaam als gecertificeerd intensive care neonataal verpleegkundige.