Rond de 12-27% van de bevolking heeft wel eens klachten van verstopping zonder aanwijsbare oorzaak (functionele obstipatie). Dit aantal stijgt verder met de leeftijd. Obstipatie wordt gekenmerkt door moeizame, niet-frequente, harde, incomplete evacuatie van ontlasting. Veel voorkomende klachten bij verstopping zijn:
- persen tijdens de ontlasting;
- pijn tijdens het poepen;
- slechts 1 tot 2 keer per week ontlasting;
- vegen in de onderbroek door zachte ontlasting die langs de harde ontlasting weglekt (overloopdiarree);
- het gevoel hebben na de stoelgang nog steeds te moeten poepen
- aambeien
Eten komt via de maag in de darmen terecht waar het wordt verteerd. Hierbij wordt o.a. vocht onttrokken, een proces dat vooral in de dikke darm plaatsvindt. Zo dikt de voedselbrij in waarna deze naar de endeldarm wordt vervoerd. Vanaf hier heet het ontlasting. Soms blijft de voedselbrij te lang in de dikke darm, waardoor er te veel vocht wordt onttrokken. Dit kan leiden tot obstipatie.
De oorzaak van obstipatie is veelzijdig. Obstipatie kan een gevolg zijn van gedragsfactoren (denk aan leef- en eetgewoonten), hormonale wisselingen, stoornissen op het gebied in het maagdarmstelsel of een afwijking in de waterhuishouding in het darmslijmvlies.
De behandeling van obstipatie bestaat in eerste instantie uit verandering van leef- en eetgewoonten:
- inname van voldoende vezels;
- voldoende drinken;
- veel bewegen;
- ontlasting niet ophouden.
Mocht met deze maatregelen de obstipatie niet verdwijnen, dan worden vaak laxeermiddelen (medicijnen) toegepast. Deze remmen de vochtonttrekking uit de voedselbrij, waardoor de ontlasting zachter wordt. Bovendien wordt door deze middelen de ontlasting een beetje zuur, waardoor de darmen geprikkeld worden meer te bewegen.
Geschreven voor Babybytes door L. Ward, werkzaam als gecertificeerd intensive care neonataal verpleegkundige.