DES
DES staat voor diethylstilbestrol, een kunstmatig vrouwelijk hormoon. Het werd in Nederland tussen 1947 en 1976 op grote schaal voorgeschreven aan zwangere vrouwen. DES beloofde miskramen te voorkomen, maar die belofte werd op geen enkele manier waargemaakt. Wel bleek het middel schadelijk voor de moeders en hun kinderen, en mogelijk is het ook schadelijk voor de kleinkinderen.
Er zijn gevolgen bekend bij de moeders (de vrouwen die DES gebruikten), de dochters en zonen uit die zwangerschappen, en waarschijnlijk ook bij de zonen van DES-dochters.
DES-dochters - De vrouw heeft in het verleden een ontsteking aan het bekken gehad.
- De vrouw ervaart erg pijnlijke menstruaties.
- Veel DES-dochters hebben last van overmatige vaginale afscheiding ('witte vloed'). Dit kan komen doordat zij afwijkende (maar goedaardige) celbekleding hebben op de vaginawanden (adenosis.) Deze celbekleding zit normaal alleen op de baarmoedermond en aan de binnenkant van de baarmoeder.
- Blootstelling aan DES kan bij dochters leiden tot vormafwijkingen van de inwendige geslachtsorganen.
- DES-dochters hebben meer vruchtbaarheidsproblemen dan andere vrouwen.
- DES-dochters krijgen tijdens hun zwangerschap vaker dan andere vrouwen te maken met buitenbaarmoederlijke zwangerschappen, miskramen en vroeggeboorten.
- DES-dochters hebben meer kans op voorstadia van baarmoederhalskanker dan andere vrouwen.
- Bij 1 op de 1000 dochters veroorzaakt DES een speciale vorm van vaginakanker.
Chemotherapie
Zowel bij mannen als bij vrouwen kan chemotherapie de vruchtbaarheid aantasten. Bij sommige mensen herstelt de vruchtbaarheid zich weer, bij anderen is de onvruchtbaarheid blijvend. Het is sterk aan te raden om niet zwanger te worden in de periode dat u chemotherapie krijgt tot één jaar na de chemotherapie. Bespreek dit met uw arts. Bij kinderen van vrouwen die na hun behandeling met cytostatica zwanger zijn geworden, zijn niet meer aangeboren afwijkingen aangetoond dan bij kinderen van vrouwen die geen chemotherapie ondergingen. Ook bij kinderen van mannen die na hun behandeling hun kind hebben verwekt, zijn niet meer aangeboren afwijkingen aangetoond dan bij kinderen van mannen die geen chemotherapie ondergingen.
Chemotherapie heeft een invloed op de eierstokken en kan het aantal hormonen verminderen. Dit kan leiden tot tijdelijke of blijvende onvruchtbaarheid. Bespreek mogelijke gevolgen met uw arts. Wanneer onvruchtbaarheid optreedt en hoe lang de onvruchtbaarheid duurt, hangt van vele factoren af (type van chemotherapie, de dosis van de chemotherapie en de leeftijd van de patiënt).
Chemotherapie kan menopauzale klachten geven zoals warmte-opwellingen ('vapeurs') en vaginale slijmvliezen die veel droger zijn. Dit geeft op zijn beurt een verhoogd risico op het ontwikkelen van blaasinfecties. Dergelijke infecties moeten onmiddellijk behandeld worden. Ook kan de kans op osteoporose (botontkalking) toenemen. Afhankelijk van de toegediende cytostatica kan de menstruatie onregelmatiger worden of geheel verdwijnen. Ook kunnen de bloedingen heviger worden. Zonodig kan uw arts 'de pil' voorschrijven om die bloedingen tegen te gaan. Bij jonge vrouwen herstellen die zich meestal na de behandeling, bij oudere vrouwen kan dit leiden tot vervroegde menopauze. Als kanker wordt vastgesteld bij een zwangere vrouw, zal geprobeerd worden de chemotherapiebehandeling uit te stellen tot na de geboorte van de baby. Indien dit onmogelijk is zal de therapie toch uitgesteld worden tot na de 12de week van de zwangerschap. In sommige gevallen kan een zwangerschapsbeëindiging aangewezen zijn.
Eileiderproblemen In 15 procent van alle vruchtbaarheidsproblemen zijn eileiderproblemen de oorzaak. Vaak gaat het om een gehele of gedeeltelijke afsluiting van de eileiders. Het kan komen door een vroeger doorgemaakte eileiderontsteking, bijvoorbeeld Chlamydia trachomatis. Ook een buikoperatie kan de oorzaak zijn. Hierdoor kunnen verklevingen zijn ontstaan.
PCOS
Een veel voorkomende cyclusstoornis is PCOS, ofwel polycysteus-ovarium-syndroom. Vrouwen met PCOS menstrueren niet of weinig, zijn meestal te zwaar en hebben vaak een sterke beharing. Bij vrouwen met PCOS zijn in de eierstokken cysten te zien: holtes gevuld met vocht. Door afvallen kan de ovulatie weer op gang komen.Wanneer afvallen niet voldoende helpt, dan kan de gynaecoloog hormonen voorschrijven om de eisprong op te wekken. Helpen hormonen nog niet voldoende, dan komen vrouwen met PCOS in aanmerking voor IVF. Zie ook
Infoforum > PCOS Verouderende eierstokkenOngeveer 10 tot 15 jaar voor de overgang loopt de vrouwelijke vruchtbaarheid sterk terug. Het aantal eiblaasjes neemt af. Het zijn vroege verschijnselen van een naderende overgang. De vrouw zelf merkt daar niets van. De menstruaties gaan door als altijd, de eisprong ook. Toch zijn de kansen op een zwangerschap sterk verminderd. Bij 1 op de 100 vrouwen dient de overgang zich al voor het 40ste jaar aan. Bij 1 op de 1000 al voor het 30ste jaar. Dan wordt er gesproken van een vervroegde overgang. Vrouwen krijgen dan de typische overgangsklachten, zoals opvliegers en nachtelijke zweetaanvallen en de menstruatie die uiteindelijk stopt.
Vijandig baarmoederhalsslijm Bij 5 procent van de stellen met vruchtbaarheidsproblemen ligt de oorzaak in een gestoorde wisselwerking. De vagina is te zuur, of het baarmoederhalsslijm is te taai.
Baarmoederproblemen Baarmoederproblemen kunnen de innesteling van een vruchtje belemmeren. Een voorbeeld is een vleesboom (myoom). Vrouwen die een curettage hebben ondergaan, bij een miskraam, een abortus of een bevalling, kunnen daar in zeldzame gevallen het syndroom van Asherman aan overhouden. Dit betekent dat de baarmoederwanden met elkaar zijn verkleefd. Een enkele keer heeft een vrouw een aangeboren afwijking aan de baarmoeder, zoals een tussenschot. Sommige vrouwen zijn zonder baarmoeder geboren. Ze hebben het Mayer-Rokitansky-Küster-syndroom (MRK-syndroom).
Endometriose Bij deze aandoening bevindt het baarmoederslijmvlies zich niet alleen aan de binnenzijde van de baarmoederwand, maar ook daarbuiten. Het gevolg is dat vrouwen tijdens de menstruatie niet alleen ín de baarmoeder bloeden, maar ook op andere plekken in het lichaam. Zie ook
Infoforum > Endometriose Hormonale oorzakenDe hypofyse speelt een belangrijke rol. De meest voorkomende oorzaak van hypofysaire onvruchtbaarheid is een teveel aan het melkhormoon prolactine, in de regel het gevolg van een hypofysetumor, het prolactinoom.
Roken
Roken beïnvloedt de vruchtbaarheid. Vrouwen die roken doen er 2 keer zo lang over om zwanger te raken. Vijftien sigaretten per dag roken halveert de kans op een zwangerschap. Zie ook
Infoforum > Roken Herhaaldelijke miskramenWanneer er drie miskramen of meer achter elkaar optreden wordt er gesproken van een habituele abortus, ofwel herhaalde miskramen. Dit doet zich voor bij 0,5 tot 1 procent van de vrouwen die zwanger willen worden. Na twee miskramen is de kans op herhaling 25 procent. Na drie miskramen is dat 35 procent. Er wordt onderzoek gedaan wanneer de vrouw 3 miskramen achter elkaar heeft gehad. Steeds vaker wordt zelfs na twee miskramen al onderzoek verricht. Zie ook
Infoforum > Verlies > Herhaaldelijke miskramen Geschreven voor Babybytes door L. Ward, werkzaam als gecertificeerd intensive care neonataal verpleegkundige.
Zie ook deze informatieartikelen: · Vruchtbaarheidsproblemen · Medicatie · Vruchtbaarheidsbehandelingen · Vruchtbaarheidsproblemen bij de man
Gerelateerde topics