Wij hebben een bijzondere en ook heftige zomer achter de rug. Een van de redenen hiervoor was dat we een paar weken twee pleegkinderen in huis hebben gehad. Twee jongens van 3 en 5. Ze woonden op het acz en ze moesten naar een pleeggezin omdat de moeder heel ziek is en de rust en tijd nodig heeft om te kunnen herstellen. Ze zijn dus ook niet Nederlands en ze waren dus ook nog niet gewend aan de Nederlandse cultuur. En eerlijk is eerlijk, ik had aan het begin van dit traject ook totaal geen weet van hun cultuur. Maar daar kwam ik snel achter.
Cultuur is diepgeworteld
Ik weet eigenlijk niet eens meer hoe ik over culturele verschillen dacht voordat we de jongens in huis kregen. Iets met wat je eet, en bepaalde gewoontes denk ik. Maar dat cultuur zo diep geworteld zit in mensen, en dus ook al in zulke jonge kinderen, daar had ik geen weet van. Toen de pleegkinderen bij ons waren was het ook lang niet altijd makkelijk om deze twee totaal verschillende culturen samen in een huis te hebben. Onze eigen drie kinderen zijn zo blond en Nederlands als maar kan, en deze jongens waren zo gewend aan hun eigen cultuur. Wij hebben als gezin een soort van mini cultuurshock gehad, maar dat staat natuurlijk in geen verhouding met wat voor enorme cultuurshock deze jongens hebben moeten doormaken! Zeker omdat ze ook nog erg jong zijn en grotendeels de taal niet spreken en begrijpen. Maar naast dat het omgaan met het cultuurverschil soms ingewikkeld was vond ik het ook fascinerend!
Structuur
Het verschil tussen de culturen was op heel veel verschillende manieren merkbaar. Soms groot en overduidelijk, maar soms zat het hem ook in hele kleine dingen. Het grootste verschil wat wij vrijwel meteen tegenkwamen is hoe wij de dagen invullen. Nederlanders zijn over het algemeen heel gestructureerd. We leren onze kinderen dat er bepaalde tijden zijn voor eten en slapen, maar ook bijvoorbeeld voor spelen, schermtijd, buitenspelen, tanden poetsen, douchen, nou ja noem maar op. En wij als volwassenen bepalen wanneer die tijden zijn. Natuurlijk, bij een baby meestal nog niet, dan ga je echt af op de acute behoefde van de baby. Maar zodra er wat peutergedrag om de hoek komt kijken dan bieden we de kinderen structuur. De eerste dagen dat de pleegjongens bij ons waren was elk onderdeel van de dag een discussie, waarom moet dit nu? Waarom moeten we nu tanden poetsen? Of waarom mag ik nu niet onder de douche? De jongens waren overduidelijk niet gewend aan structuur, maar waren gewend om te doen wat ze op dat moment wilden doen. Dus als ze bijvoorbeeld moe waren, dan gingen ze ergens liggen om te slapen. Dus hoezo om 19.00 naar bed?
Andere verschillen
Meer voorbeelden van verschillen die we tegen kwamen was bijvoorbeeld de manier waarop omgegaan wordt met eten, boekjes lezen, spelletjes doen of knutselen. We probeerden de pleegjongens hetzelfde te geven als onze eigen kinderen, wat eten en aandacht betreft. We gaven alle vijf de kinderen op gezette tijden en voornamelijk gezond te eten. De pleegjongens vroegen geregeld wanneer ze weer mochten eten, en of ze ook chips, koek, ijsjes of wat dan ook mochten. De jongens waren van huis uit gewend dat ze lekkers mochten pakken wanneer ze er zin in hadden. Daarnaast proberen we bijvoorbeeld met de kinderen geregeld te knutselen of de kleuren. Dus na een paar dagen hadden we alle vijf de kinderen aan tafel gezet om samen met ze bezig te gaan. En wat bleek? De jongens wisten helemaal niet wat het was en wat ze bijvoorbeeld met een kleurpotlood moesten doen. Wat we ook geprobeerd hebben, we kregen ze niet aan het kleuren, het lukte ze gewoon niet.
Liefde of verwaarlozing
Ik heb de afgelopen weken natuurlijk ook veel hulpverleners gesproken die over de jongens gingen. Ze begeleidden ons super goed en ze gingen onder andere mee als we met de jongens een bezoek aan hun moeder brachten. We praatten over de jongens en over hun moeder, en natuurlijk ook over de cultuurverschillen. Ze wisten ons te vertellen dat de kijk op hoe je liefde geeft aan je kinderen heel anders is. Als zij hun kinderen liefde willen geven dat geven hun kinderen veel lekkere (en dus ongezonde) dingen. Als wij onze kinderen liefde willen geven dan geven we ze aandacht, met bijvoorbeeld een boekje, samen knutselen of een spelletje doen. De hulpverlener vertelde: ‘wat zij zien als liefde geven, dat zien wij als verwaarlozing’.
Nederlandse blik
Deze uitspraak zette me aan het denken. Ik merkte dat ik zelf ook worstelde met oordelen, wat ik helemaal niet wilde. Ik wilde puur neutraal en met veel interesse kunnen kijken naar de verschillen, en er van leren. Bovendien was het niet aan mij als pleegmoeder om te oordelen, als het nodig was dan zijn daar professioneels voor. Mijn taak was alleen om goed voor de kinderen te zorgen. Maar hoe graag ik dat ook wilde, het lukte me niet om niet te oordelen, omdat ik blijkbaar al zo Nederlands ben dat ik alleen met mijn Nederlandse bril naar de situatie kon kijken. Ik vroeg het daarom aan een familielid, zelf ook moeder van jonge kinderen, maatschappelijk werkster en ervaren met het werken met vluchtelingen. Misschien kon zij mij helpen om hier anders naar te kijken.
Relaxter leven
Het hielp inderdaad. Ze kon super goed en vooral neutraal de verschillen naast elkaar leggen. Ze vertelde dat Nederlandse ouders hun kinderen inderdaad over het algemeen meer stimuleren dan dat de ouders uit hun cultuur dat doen. Maar de andere kant is wel dat wij onze kinderen ook vaak (veelal onbewust) bijbrengen dat er van alles moet. Zij leven wat dat betreft wel veel relaxter. En dat blijkt ook in de resultaten, er komen in die landen veel minder burn-out klachten voor dan bij ons in de westerse wereld. Ik vond het super interessant wat ze allemaal vertelde, en samen kwamen we er eigenlijk op uit dat een soort middenweg ideaal zou zijn. Best of both worlds zeg maar.
Interessant
De kinderen zijn na een paar week naar een ander gezin gegaan. Maar we zien ze geregeld en passen ook nog wel eens op ze. Ze hebben in de weken bij ons super veel geleerd over de Nederlandse cultuur en ze hebben het goed gehad gelukkig. Toch laat die opmerking over ‘bij hun noemen ze het liefde en bij ons verwaarlozing’ niet helemaal los.
Lukt het jou om een mening te hebben over zo’n situatie zonder te oordelen?
Wil jij graag jouw verhaal over je bevalling, baby, vruchtbaarheidstraject of iets anders delen op BabyBytes? Dat kan via dit formulier. Wie weet staat jouw verhaal binnenkort (anoniem) op de site!
Geke is getrouwd en een vrolijke moeder van twee zoons (2012 en 2014) en een dochter (2018). Door haar beroep als medisch analist bekijkt ze haar rol als moeder ook door een analytische bril. In haar vrije tijd schrijft ze graag over de alledaagse (on)geregeldheden die ze als moeder tegenkomt. Neem ook eens een kijkje op haar eigen site Nietvolgensboekje.nl.
Reageer op dit artikel
reacties (0)