Ik was met een vriendin aan het praten. Ze is zwanger en ze is ongeveer op de helft. Voor deze zwangerschap heeft ze helaas twee keer een miskraam gehad, en dat heeft z’n impact gehad. Ze vertelde dat ze afgelopen week de baby een soms voor langere tijd niet had gevoeld en dat ze toen direct in paniek raakte. Ze probeerde zich dan in te denken wat ze de afgelopen dagen had gedaan of had gegeten waardoor er iets met de baby kon zijn. Ze zei: de verantwoordelijkheid is zo groot, ik voel me zo schuldig als er iets fout zou gaan!
Verantwoordelijkheid
Haar verhaal raakte me. Ze is haar onbevangenheid wel kwijtgeraakt blijkbaar. Ze heeft gelijk, als je zwanger bent dan ben jij als moeder degene die verantwoordelijk is. Maar het is natuurlijk niet zo dat als er iets mis zou gaan dat dat per definitie de schuld van de moeder is. Meestal is het dan niet zelfs. Daarnaast, je kunt het niet perfect doen, en in veruit de meeste gevallen heeft dat geen negatieve gevolgen. Maar verantwoordelijkheidsgevoel en schuldgevoel horen wel bij elkaar. Schuldgevoel is dan ook iets waar veel moeders mee rondlopen.
Het verhaal dat mijn vriendin vertelde over haar verantwoordelijkheidsgevoel en haar schuldgevoelens komt me bekend voor. Mijn oudste zoontje is te vroeg geboren. Gelukkig was het geen ernstige prematuur, maar zijn start was allesbehalve soepel te noemen. Ik heb nog lang rondgelopen met een soort van schuldgevoel. Natuurlijk wisten we niet hoe het kwam dat de bevalling gewoon te vroeg begon. Maar ik vroeg me wel echt af of ik iets fout had gedaan. Was ik misschien iets te fanatiek doorgegaan met werken, en toen ik thuis kwam te zitten dat spontaan mijn vliezen braken van de plotselinge overgang? Of was de verhuizing vlak daarvoor toch iets te optimistisch? Of had ik iets verkeerds gegeten of aangeraakt waardoor hij een infectie had ofzo? Pas toen een paar jaar daarna een dichtbij familielid ook beviel van een prematuur rond dezelfde zwangerschapsduur kon ik dit gevoel wat meer loslaten: misschien was het iets genetisch waar ik niks aan kon doen.
We weten te veel
Soms denk ik ook echt: we weten ook gewoon te veel. Toen onze moeders zwanger van ons waren, werd hun alleen verteld dat ze geen filet americain mochten eten. Verder waren er geen problemen, en o ja: eet maar lekker veel medium gebakken biefstuk, dat is goed voor je ijzergehalte. Tegenwoordig is het lijstje wat je allemaal niet mag als zwangere zo ontzettend lang. Dat komt natuurlijk wel ergens vandaan. Er zijn onderzoeken gedaan omdat er kinderen ziek werden of erger. En uit die onderzoeken bleek dat dat kan komen doordat de moeder iets binnen krijgt. En dan heb je naast de gewone adviezen ook nog eens allemaal spookverhalen op internet van dingen die je niet zou mogen tijdens je zwangerschap. Wat daar allemaal van waar is, daar kom je als leek meestal niet achter.
Slaan we een beetje door in het weten?
Soms denk ik dat we ook wel een beetje doorslaan in het wat allemaal wel of niet mag tijdens de zwangerschap. Ik hoorde tijd terug een verloskundige zeggen: “Je mag niet te veel groente thee, ach weet je, drink maar helemaal geen groente thee voor de zekerheid’. Dat laatste is natuurlijk onzin, bij veel van deze dingen gaat het om de hoeveelheid. En vaak gaat het dan ook om zulke grote hoeveelheden dat je dat als normaal gezond persoon sowieso niet binnen zou krijgen. Het moeilijke van deze dingen is dat het schuldgevoel van moeders vaak aangewakkerd wordt. In principe zijn vrouwen zich heel erg bewust van hun verantwoordelijkheid naar hun baby toe. Maar omdat er zo veel dingen niet meer ‘mogen’ kun je het niet meer perfect doen, en dat zorgt voor een schuldgevoel bij de moeder. Zeker als er iets met de baby aan de hand blijkt te zijn.
Niet perfect, wel goed genoeg
Maar goed, de kennis en de verhalen zijn er nu eenmaal, we hebben ermee te dealen. En natuurlijk is het niet allemaal onzin. Maar het is als zwangere soms best een uitdaging om een goede balans te vinden. En daarbij is het denk ik belangrijk om van elkaar te accepteren dat bij iedereen die balans weer anders uitvalt. En als er dan onverhoopt toch iets met je baby aan de hand blijkt te zijn is de vraag hoe je verder gaat. Gelukkig is in weinig gevallen dat er iets met de baby aan de hand is, de moeder de schuldige. Maar de kans dat ze een schuldgevoel krijgt is natuurlijk aanwezig. Ik hoop dat als jij hiermee te maken hebt dat het helpt om te bedenken dat je als moeder goed bent. Misschien niet perfect, zoals geen enkele moeder, maar gewoon goed is goed genoeg!
Wil jij graag jouw verhaal over je bevalling, baby, vruchtbaarheidstraject of iets anders delen op BabyBytes? Dat kan via dit formulier. Wie weet staat jouw verhaal binnenkort (anoniem) op de site!
Geke is getrouwd en een vrolijke moeder van twee zoons (2012 en 2014) en een dochter (2018). Door haar beroep als medisch analist bekijkt ze haar rol als moeder ook door een analytische bril. In haar vrije tijd schrijft ze graag over de alledaagse (on)geregeldheden die ze als moeder tegenkomt. Neem ook eens een kijkje op haar eigen site Nietvolgensboekje.nl.
Reageer op dit artikel
reacties (0)