Er komt helaas geen lekker praktische handleiding meegeleverd als je eenmaal bevallen bent. Kindje is er: check! Alles erop en eraan: (hopelijk ook) check! Die eerste babyjaren zijn pittig, maar dat is vooral veel zorgen en knuffelen.
En dan komt er een moment, zo rond die eerste echte driftbui, tijdens de peuterpubertijd, dat je echt moet gaan opvoeden. En dat klinkt makkelijker dan het is. Ergens zul je het wiel een beetje uit moeten vinden want jouw kind is uniek, net als jij, en wat jullie samen nodig hebben kan niemand helemaal van tevoren voor je vast leggen. Er zijn gelukkig wel een paar do’s en dont’s die eigenlijk in elke communicatie gelden, dus ook in die met jouw kind.
Don'ts
Verwijten en beschuldigen. ‘Door jou is het avondeten nooit gezellig!’ Naast dat dit afbreuk doet aan het zelfbeeld van een kind, werkt het vaak ook nog eens het gedrag dat je niet wilt in de hand.
Etiketten plakken. Deze kunnen heel slecht voor het zelfbeeld van een kind zijn. Een etiketje als ‘Jij kunt ook niks’ of ‘Jij bent een zeur’ kan een heel leven lang meegaan.
Dreigen (en het niet waarmaken). ‘Als je nu je schoenen niet aan doet dan laat ik je thuis.’ Als je een consequentie op gedrag benoemt bedenk dan eerst goed of het realistisch is en of je het waar kunt maken. Zo niet, dan maakt het je alleen maar ongeloofwaardig en onbetrouwbaar naar je kinderen toe.
Preken/moraliseren. ‘Als niemand zijn speelgoed op zou ruimen zou de wereld een zooi zijn!’ Daar kan een kind niks mee. Voor een kind draait de wereld om hem, of haar, alles wat veel groter is dan dat komt niet aan.
Slachtoffer spelen. ‘Mama wordt er zo verdrietig van als je dat niet doet.’ Zulke uitspraken werken in de hand dat het kind het gevoel gaat krijgen er voor jou te moeten zijn, voor jou te moeten zorgen. Dat lijkt even lief, maar voor een kind hoort het andersom te zijn.
Waarschuwen voor álles. Heul herkenbaar; in een speeltuin hoor je ouders continu waarschuwen! Kinderen leren het beste door uit te proberen. En ja, daar hoort bij dat je af en toe op je plaat gaat. Echt lieve ouders, laat ze! Natuurlijk moet je je kindje beschermen voor echte onveiligheden. Maar van een glijbaan gaan of lekker rennen is heerlijk en normaal (zie mijn BLOG op m'n eigen site).
Vergelijken. Door uitspraken als ‘Je broertje eet wel altijd zijn bord leeg’ of ‘Sara helpt wel altijd mee met de afwas’ leer je je kind dat het belangrijk is dat je iets ‘beter doet’ dan een ander, het leven wordt een soort competitie en hoe je over jezelf denkt wordt afhankelijk van hoe goed of slecht je dingen doet ten opzichte van anderen.
Sarcastische opmerkingen maken. Een kind begrijpt sarcasme niet, dat past nog niet in de hersentjes, dus hoe je het ook bedoelt, dat gaat niet overkomen.
Elke ouder zal zich af en toe toch een van de bovenstaande dingen horen doen. We zijn allemaal mens.
Maar wat moet je dan WEL zeggen of doen?
Beschrijf wat je ziet. Gewoon zonder oordeel, en laat het kind erop reageren. ‘Ik zie dat je broek stuk is’, opent het gesprek al heel anders dan ‘Jeetje, dat is nou de derde broek deze maand, jij kan ook niks heel houden!’
Maak oogcontact en probeer geen gesprek te hebben met je kind als je meer meters weg bent van het kind dan dat je kind oud is. Vanuit de keuken willen weten wat je kind, dat op de bank tv zit te kijken, op haar brood wil, is een verloren zaak.
Gebruik humor. Zonder humor zou ik, met al mijn pedagogische kennis, echt nergens zijn. Situaties niet te zwaar zien (waar gaat het nou echt om?), samen lachen, relativeren, samen dollen; dat zijn de mooiste momenten en krijgen ze daar niet het meeste van mee?
Geef keuzes. Kinderen vinden het geweldig als ze het idee hebben dat zij mogen beslissen. (Wil je vandaag je paarse of je blauwe broek aan?) Als ze klein zijn geef je ze twee keuzemogelijkheden, als ze groter zijn wat meer.
Wees creatief. Die pyjama gaat echt veel sneller aan als je er een leuk verhaal omheen verzint (‘Pas je je Doornroosje-kleren nog?’) En dat avondritueel wordt veel leuker als je er een keer een kleine speurtocht van maakt als hij even slecht in zijn vel zit.
Geef informatie. Informatie die bij de leeftijd past. Een kind van vier kun je best vertellen dat de schoenen in de gang horen omdat jullie er anders over struikelen en dat pijn kan doen.
Laat het kind zelf fouten maken. Ik noemde het al eerder, maar het is zó belangrijk. Het is belangrijk voor de ontwikkeling om te ervaren dat dingen soms fout gaan, en dat dat oké is.
En vooral: geniet! Zelfs van die achterlijke momenten waar je met klotsende oksels je kind van de supermarktvloer raapt. Probeer te bedenken hoe bizar en bijzonder het is dat jullie het samen meemaken, en dat het ook echt zó weer over is.
Lees HIER alle artikelen in de rubriek Roos Coacht.
Vaker artikelen lezen op Babybytes? Like ons op Facebook en volg ons op Twitter!
Wil jij graag jouw verhaal over je bevalling, baby, vruchtbaarheidstraject of iets anders delen op BabyBytes? Dat kan via dit formulier. Wie weet staat jouw verhaal binnenkort (anoniem) op de site!
Rosanne van der Laarse is moeder van twee heerlijke druktemakers en dus ervaringsdeskundige op het gebied van 'ouder zijn'. Ze weet hoe ongelofelijk lastig opvoeden kan zijn, zelfs als alles redelijk 'naar behoren' gaat. Ook weet ze door ruim 13 jaar ervaring in de Jeugdzorg dat dat nog maar het begin kan zijn, en dat veel ouders voor veel grotere uitdagingen staan.
In 2014 is ze gestart met haar praktijk De Kinder- en Opvoedcoach; waar ze coaching en training geeft aan kinderen, jongeren en ouders. Haar missie is haar bijdrage te leveren aan meer gelukkige gezinnen in dit land. Dat geluk zit vaak in de kleine dingen.
Reageer op dit artikel
reacties (0)