Dat je als zwangere geen alcohol mag drinken en beter met je rookverslaving kunt stoppen, daarvan zijn we inmiddels op de hoogte. Maar als je eenmaal zwanger bent, blijkt dat er nog heel veel meer ‘regeltjes’ zijn met betrekking tot eten en drinken.
Als leerkracht in het onderwijs - tijdens mijn eerste zwangerschap - met een team vol vrouwen tussen de 25 en 40, had nog voordat ik zelf aan de beurt was veel zwangeren van dichtbij meegemaakt. Allemaal waren ze verbaasd over het feit dat ze sommige voedingsmiddelen (tijdelijk) niet meer mochten nuttigen. Het leek mij een kleine moeite. Als je geen filet americain mag, dan eet je dat toch gewoon een poosje niet? Niet zo piepen! Maar toen ik eenmaal zelf zwanger werd, had ik het toch iets moeilijker met die opgelegde regeltjes dan ik had gedacht. Opeens wilde ik weten, waarom ik geen sushi meer mocht. Of geen rauw vlees. Of softijs. Of een zachtgekookt eitje. Destijds zocht ik dat allemaal uit, want van klakkeloze lijstjes neem ik niet zomaar iets aan.
Eentje moet kunnen… Toch?
Ik hoorde wel eens zwangeren om mij heen die vonden dat één glaasje alcohol of één sigaretje op z’n tijd moest kunnen. ‘Daar zou de baby heus niet dood aan gaan!’ en hoewel dat misschien wel waar is, kan dat ene wijntje of die ene peuk toch al gevolgen hebben voor het ongeboren kind. Lees bijvoorbeeld dit artikel maar eens.
Bekende verhalen
Van een aantal voedingmiddelen is inmiddels redelijk bekend dat je die tijdens je zwangerschap beter niet kunt nemen:
Rauw (of niet goed doorbakken) vlees: In rauw vlees kunnen eitjes van een parasiet zitten. Deze kan de infectieziekte toxoplasmose overbrengen. Zelf merk je hier niks van, maar voor je ongeboren kind kan dit ernstige gevolgen hebben. Zo heb je met toxoplasmose een grotere kans op een miskraam of vroeggeboorte en loopt je kind het risico op zenuwafwijkingen of afwijkingen aan de ogen. Klinkt allemaal niet gezellig: dus de carpaccio kun je beter laten staan. Voor rauwe ham geldt trouwens dat die gepekeld en gedroogd is. Hierdoor zijn de eventuele bacteriën ook dood en kun je veilig en parmahammetje eten.
Overigens kan je door het verschonen van de kattenbak of het werken in de tuin ook toxoplasmose krijgen. Goed excuus dus om dat klusje voorlopig lekker aan je wederhelft over te laten!
Brie en andere zachte kaasjes: Oh, wat vond ik het erg toen ik opeens geen brie meer mocht. Ik kocht tijdens mijn zwangerschap ooit een pizza met vier soorten kaas en dacht dat ik hem weg moest gooien omdat er ook gorgonzola op bleek te zitten. Wat googlewerk leerde me echter dat het wat zachte kaasjes en zwangerschappen betreft nog best meevalt. Alleen in rauwmelkse kaasjes (kaas die gemaakt is van ongepasteuriseerde melk) kan de listeriabacterie zitten. Deze kan, net als bij toxoplasmose, ervoor zorgen dat je een grotere kans hebt op een miskraam of vroeggeboorte. Kaas die gemaakt is van gepasteuriseerde melk – zoals vrijwel alle kaas die in Nederlandse supermarkt te koop is – kun je gewoon eten. Doordat de kaas van verhitte melk gemaakt is, is de listeriabacterie in ieder geval niet meer aanwezig. Check voor de zekerheid het etiket. Laat kaasjes waar ‘au lait cru’ op staat links liggen. Staat er iets in de strekking van ‘gepasteuriseerd’ of ‘au lait pasturisé’, dan kan je met een gerust hart je slag slaan.
Rauwe vis: Wederom vanwege de kans op die ellendige listeria-bacterie, is rauwe vis een product dat op de ‘doe maar niet’-lijst staat voor zwangeren. Een daadwerkelijke besmetting met deze bacterie komt overigens heel weinig voor, maar toch. Je wilt het niet op je geweten hebben. Verse, niet-rauwe vis mag je wel eten, maar bij voorkeur niet teveel. Dit is in verband met bepaalde stoffen (dioxines) die in grotere hoeveelheden schadelijk zouden kunnen zijn. Een beetje vis is goed, vanwege de Omega3-verzuren, maar teveel is dus ook niet goed. Zorg voor twee keer per week niet-rauwe vis. En/of ga los met de Omega3-zwangerschapspillen die je bij elke drogist kunt kopen.
Minder bekende voedingsmiddelen op de niet-doen-lijst
Er staan ook een aantal voedingsmiddelen op de ‘doe maar niet (teveel)’-lijst waar ik flink mijn wenkbrauwen van heb opgetrokken. Daar had ik namelijk nog nooit over nagedacht.
Voorverpakte groente en fruit: Ik had een collega die in zwangere toestand niet meer een kant-en-klare salade van Albert Heijn wilde eten. Het zit namelijk zo: onverpakte sla kan een bron zijn van diverse bacteriën en virussen. Bijvoorbeeld van toxoplasmose. Voorverpakte sla is door de fabrikant gewassen alvorens die is verpakt. Je mag er dan vanuit gaan dat de virussen en bacteriën er zo goed als uit zijn. Behalve dus die listeria-bacterie. Het is een ingewikkeld verhaal en het is dus bijna een soort kiezen tussen twee kwaden. Groenten zijn namelijk enorm gezond en die heb je tijdens je zwangerschap echt nodig. Mocht je hier toch je twijfels over hebben: bespreek die dan met je verloskundige.
Zachtgekookte eitjes en/of producten waaraan rauwe eieren zijn toegevoegd: Er vanuitgaande dat niemand voor z’n plezier een rauw ei wegwerkt, heb ik het nu dus alleen over extreem zachtgekookte eitjes en producten waaraan rauwe eieren zijn toegevoegd. Denk bijvoorbeeld aan bavarois en zelfgemaakte mayonaise of aioli. De bacterie salmonella kan hierin zitten en daar wil je sowieso al niets mee te maken hebben. Maar in je zwangerschap nog minder.
Drop, rookworst en rauwe ham kun je beter met mate eten, omdat die de bloeddruk kunnen verhogen.
Geneeskrachtige kruiden (o.a. gember, salie, venkel, fenegriek en anijs): Neem deze kruiden ook maar met mate. Ook deze kunnen schadelijke gevolgen hebben voor het ongeboren kind.
Lever: In lever zit veel vitamine A. Teveel vitamine A is schadelijk voor je ongeboren kind, dus wordt aangeraden om hier niet teveel van te eten. Mijn verloskundige zei: een boterham met leverworst kan best, één tot twee keer in de week. Maar ga dus niet los met al teveel orgaanvlees.
Ben je een enorme cafeïne-verslaafde, dan zul je tijdens je zwangerschap ook iets moeten gaan minderen. Maximaal vier kopjes koffie, wordt aangeraden. Ik vind dat persoonlijk nog iets teveel. Houd er trouwens rekening mee dat in drankjes als thee, cola en redbull ook cafeïne zit. Laat die laatste sowieso liever helemaal staan ;-)
Al met al valt het best mee. Natuurlijk moet je tijdens je zwangerschap een beetje extra opletten met wat je wel of niet kunt eten of drinken, maar je kan in principe nog een prima gevarieerd dieet erop na houden. Eet veel groenten en fruit, nuttig hier en daar wat zuivelproducten en nou ja, laat je ook maar gewoon eens gaan als het op muffins, donuts en Tony’s-repen aan komt. Je bent wel zwanger en daar mag je best van genieten. Vind ik.
Wil jij graag jouw verhaal over je bevalling, baby, vruchtbaarheidstraject of iets anders delen op BabyBytes? Dat kan via dit formulier. Wie weet staat jouw verhaal binnenkort (anoniem) op de site!
Reageer op dit artikel
reacties (2) Stuur een bedankje