73. Alles over bescherming tegen de zon.

Mijn moeder heeft huidkanker. Gelukkig het niet dodelijke soort maar de variant basaalcelcarcinoom. Ze mag nooit meer zo in de zon. Kan nooit even naar buiten lopen zonder een UV werende hoed, kleding en zonnebrandcrème.  Ze is nu weer aan het smeren met een soort van bestralingscrème waardoor de cellen kapot gaan. Het doet pijn, het kriebelt en prikt en ze kan niet naar buiten met haar lieve kleinkind. ….…En nee, ze was niet het type zonaanbidster………

Hoe lang in de zon? :

Hoe lang iemand in de zon mag zitten hangt af heel veel factoren zoals huidskleur, type huid, zonsterkte, hoogte waar iemand zich bevindt, enzovoort. In de laatste paar maanden zijn het gevallen huidkanker in Nederland erg veel omhoog gegaan. In Australië worden jaarlijks zelfs 150.000 nieuwe gevallen van huidkanker geconstateerd waarbij elk jaar 1000 mensen sterven aan huidkanker. Het aantal gevallen van huidkanker stijgt in Nederland met 75 procent en dat is schrikbarend.

UV index:

De UV-index geeft de sterkte van de zon aan. De UV-index is niet afhankelijk van warmte. In de winter kan soms een hogere UV-index voorkomen dan in de zomer als het maar onbewolkt is. In de lente zijn vaak de hoogste waarden geconstateerd. In Nederland wordt een UV-index van 7 of 8 al hoog gevonden terwijl in Australië een UV-index van 14 of 15 kan voorkomen.

 

Recent Nederlands onderzoek heeft aangetoond dat ook roken een rol kan spelen bij het ontstaan van sommige soorten huidkanker

Goede kanten van zon:

Toch heeft UV-straling ook goede kanten: zo is het essentieel voor de aanmaak van Vitamine D in het menselijk lichaam. UV-straling heeft, mits goed gedoseerd, een ontstekingsremmende werking op de huid. Bij eczeem en psoriasis kan door de dermatoloog UV-lichttherapie worden toegepast

Wat gebeurt er eigenlijk als je verbrand (zonnebrand)?:

De energie van UV-straling wordt in de huid opgenomen door eiwitten. Een belangrijke structuur in de huidcellen is het erfelijk materiaal, het DNA. Door de absorptie van de energie kan het DNA veranderen. Wanneer dit een kleine verandering in de DNA-structuur betreft kan deze fout door speciale andere eiwitten door de cel weer worden gerepareerd.  Bij uitgebreide schade van het DNA zal de huidcel sterven.  Wanneer er echter door de UV-straling een beschading van het DNA optreedt die niet door de cel wordt opgemerkt of  verkeerd wordt gerepareerd, kan de verandering aan het DNA blijvend zijn. In sommige gevallen kan de beschadiging zodanig zijn dat de cel zich ongeremd en ongecontroleerd kan gaan delen. Er is huidkanker ontstaan...

Bovendien breekt UV-straling de elastinevezels, die de huid soepelheid en veerkracht geven, af. Het is vergelijkbaar met wat er met een gewoon elastiekje gebeurt dat in de zon ligt: binnen enkele dagen is het elastine kapot en verkruimelt het elastiekje. Weliswaar wordt er in de huid steeds nieuwe elastine aangemaakt om de afgebroken elastine te vervangen, maar dit aanmaakproces neemt af bij het ouder worden. Wanneer de afbraak groter is dan de aanmaak wordt de huid slap en ontstaan rimpels.

UV-straling veroorzaakt soms vlekkerige pigmentafwijkingen van de huid. Melasma (zwangerschapsmasker) is een voorbeeld hiervan

Bruin worden:

De huid probeert zich zelf ook te beschermen tegen de UV-straling. Dit gebeurt door het aanmaken van pigment dat in de cellen van de opperhuid wordt gelegd. Zo ontstaat een 'parasol' van pigment (melanine) die de cellen in de basis van de opperhuid afschermt tegen de UV-straling. Hierdoor wordt de kans op het onstaan van schade aan het DNA sterk verminderd. Dit proces kennen wij als 'bruinen'. Mensen die moeilijk pigment aanmaken (zeer blonde mensen of mensen met rood haar) zijn dus nauwelijks in staat die beschermende pigment-paraplu te vormen en hebben dus een veel groter risico op het krijgen van huidkanker dan mensen die wel makkelijk bruin worden, of die van nature al een donkere huid hebben

Speciaal voor jongere kinderen (tot 16 jaar) is optimale bescherming van belang, omdat bekend is dat zonneschade aan de jonge huid een extra groot risico op huidkanker op latere leeftijd veroorzaakt.

Goed smeren:

Het is dus belangrijk om goed te smeren. Vooral bij kinderen onder de 16 jaar. Op de verpakking van de zonnebrandcrèmes staat vermeld hoe sterk de factor is.  De Sun Protection Factor (SPF)

De onderstaande tabel geeft een indicatie welke crème tenminste voor welke huid gebruikt moet worden:
 

Voorbeeld:

Iemand met huidtype 2 verbrandt in de middagzon na ongeveer 20 minuten. Wanneer een zonnebrandcrème wordt gebruikt met een SPF van 12 treedt de zonverbranding pas op na 12 x 20 minuten, dus na 4 uur. Deze persoon zal dus met deze zonnebrandcreme na  4 uur verbranden, ook al heeft hij zich goed ingesmeerd.  Uiteindelijk zul je dus altijd verbranden, al smeer je je goed in.  De huid van een kindje is vijf tot tien minuten zelf in staat zich te beschermen tegen de zon

Weetjes:

Omdat zonnebrandcrème vaak pas na ca. 30 minuten optimaal werkt is het verstandig de crème steeds tijdig aan te brengen.

Breng meerdere laagjes aan over verloop van tijd.

Een flinke 'hand vol' voor elke insmeerbeurt van de gehele huid is niet overdreven.

Een derde van de ouders weet niet dat de kans op huidkanker groter wordt naarmate kinderen in hun jeugdjaren vaker verbranden

De zon is op z’n heetst tussen 12.00 en 15.00 uur.

Opnieuw insmeren verlengt de zontijd niet

Zonnebrandcreme “slijt” af, door transpiratie,  zwemmen, kruipen etc. Smeer dus meerdere malen in (dit verlengt de zontijd niet)

Ook in de schaduw en bij (licht) bewolkt weer kun je verbranden

Je huid heeft een soort 'zonnegeheugen' . Op plekken die vaker verbrand zijn geweest blijft je huid wat gevoeliger. Deze plekken hebben extra bescherming nodig.

De huid van je kindje is slechts vijf tot tien minuten zelf in staat zich te beschermen tegen de zon

Wist je dat UV-stralen door glas heen kunnen gaan waardoor je kindje in, bijvoorbeeld de auto, ook ingesmeerd moet worden?

Wolken de UV-stralen maar deels tegenhouden en je daarom zelfs op een bewolkte dag kan verbranden

Een T-shirt geen volledige bescherming biedt tegen de zon en te vergelijken is met een factor 10 zonnebrandmiddel? Een hydrofieldoek over de wandelwagen is nog dunner en beschermt bijna niet tegen UV- stralen.

Een nat T-shirt nog maar dezelfde bescherming biedt als een factor 2?

Met factor 10 kan je 150 minuten in de zon zitten (15 minuten maal factor 10 = 150 minuten). De beschermingsfactor is universeel

De factor 15 van een A-merk biedt dezelfde bescherming als factor 15 van een B-merk.

Zonnebrand mag vanaf de geboorte gebruikt worden, Kies voor een mild en hypoallergeen product met een hoge beschermingsfactor dat beschermt tegen UVA- en UVB-straling.

Zonnebrandcrème  is 6-12 maanden houdbaar

Het is beter om baby’s tot 1 jaar helemaal uit de zon te houden

Laat je kindje niet langer dan 3 uur per dag in de zon spelen

Dat donkere kleuren beter beschermen

Schaduw beschermt tegen de zon, maar niet voor 100 %. Ruim 20 tot 30 % van de straling weerkaatst via muren, water en zand. Ook een parasol beschermt, maar houdt niet alle straling tegen.

UV werende kleding:

UV werende kleding beschermt tegen verbranding door de zon. Het verschil is dat je niet steeds hoeft te smeren en dat je altijd de hoogste beschermingsfactor hebt (factor 50). Dit betekent dat 97,5% van de schadelijke straling wordt tegengehouden.

UV zwempakjes, UV-Rompers, UV waterschoenen, UV zandschoentjes, UV babypakje etc

http://odiezon.nl/contents/nl/p1360.html

http://www.go-bay6.com/dutch/collection.asp?page=collection

http://www.stingray.nl/

http://www.kidiez.com/

http://www.zonnekleding.nl/

http://www.sonpakkie.nl/



UV werende zonnecovers voor kinderwagen en buggy:

Ik heb altijd ruzie met mijn parasol en gebruik dan deze:

http://www.ikbenmama.nl/zonnescherm-wagen-buggy-divkleuren-p-1960.html

UV Werende tent:

http://www.koolsun.co.uk/index.html

Bronnen:

http://www.ikcnet.nl/page.php?id=114

www.huidinfo.nl

http://www.wcrf-nl.org/onderzoek/feitenencijfers.php

http://www.beautyweb.nl/huid/focus/zonveilig.php

http://www.zwitsal.nl/TipsEnAdvies/Pages/InDeZon.aspx

p.s.: Wist ik niet: Ook de ogen kunnen door UV-straling worden beschadigd. Draag daarom zonnebrillen met een goed UV-filter.

Koop voor kinderen nooit speelgoedzonnebrillen zonder goed UV-filter. Deze zijn schadelijker dan helemaal geen zonnebril dragen, omdat de iris door het wegvangen van het zichtbare licht extra open gaan staan zodat het UV, dat dwars door de glazen (of het plastic) heen gaat,  extra eenvoudig tot in het oog kan doordringen.

Dus voor baby’s, dreumes, peuters, kleuter en kinderen 16 jaar ongeacht het huidtype:  factor 30 of hoger .