40. Rapley

Op verzoek een korte uitleg over de Rapley methode.

Er is zooo veel informatie over dit onderwerp dat kan ik nog met geen 10 blogs vertellen.
Hier wat handige informatie over wat het is en hoe het gaat.

Kijk eerst eens naar dit filmpje op Youtube:
http://www.youtube.com/watch?v=nxHb4qkYBIo&feature=fvsr

Heb je ooit een baby met zoveel plezier zien eten, ontdekken?
(heb je een baby ooit zo goed zien eten ?????)

Of deze: http://www.youtube.com/watch?v=M8tOKrjlYpk&feature=related
(zo ging het bij mij thuis ook ! hahaha)

of zo: http://www.youtube.com/watch?v=N93S6N7P_ns

Dit is Rapley of stukjes eten.

Rapley-methode:
De Rapley-methode (in het Engels ook wel baby-led weaning genoemd, in Nederland ook wel stukjes eten) is het introduceren van vast voedsel aan een baby door hem/haar uit te dagen te onderzoeken, experimenteren en activiteiten na te apen. De methode wordt in Nederland genoemd naar onderzoekster Gill Rapley. Gill Rapley is de Deputy Programme Director van Unicef UK Baby Friendly Initiative. Zij constateerde dat baby's goed in staat zijn om zelf te besluiten wanneer ze met vast voedsel beginnen, mits ze de gelegenheid daartoe krijgen. En dat het veel gemakkelijker is om vast voedsel te introduceren als de controle aan de baby wordt overgegeven. Ouders die ermee worstelen om hun baby aan een serie voedingsmiddelen te laten wennen of wiens baby moeite had met klontjes in het gepureerde eten, ontdekken dat het antwoord ligt in luisteren naar  die baby.

Rapley onderzocht tijdens haar Master's-onderzoek of baby's spontaan op vast voedsel over zouden gaan, als ze de kans kregen. De conclusie was dat ze dat niet alleen deden, maar dat het een gemakkelijke en leuke weg was voor de ouders. De methode geeft de baby de kans om zelf vast te stellen dat er vele soorten voedsel bestaan. Het ontdekken en proeven maakt onderdeel uit van het gehele ontdekken van de wereld rondom hem of haar heen. De methode speelt in op de aangeboren drang van de baby tot onderzoeken, experimenteren en imiteren.

Met 6 maanden:
Met zes maanden zijn de darmpjes van kinderen goed genoeg ontwikkeld om vast voedsel aan te kunnen. Ook andere tekenen wijzen erop dat je kindje rond die leeftijd toe is aan vast voedsel. Veel kindjes leren bijvoorbeeld rond die leeftijd om rechtop te zitten. Neem de leeftijd van zes maanden als grove leidraad, sommige kindjes zullen al iets (een weekje) eerder aan vast voedsel toe zijn, andere kindjes pas veel (maanden) later. Het is niet verstandig om eerder dan zes maanden met het bijvoeden, en zeker niet met het bijvoeden met stukje te beginnen.De darmpjes hebben echt een half jaar nodig om te rijpen, om 'klaar' te zijn voor het leren verteren van nieuw eten. (lees ook mijn blog nr: 14  voor een medische verklaring waarom de darmen voor 6 maanden nog niet 'klaar' zijn)

De meeste kinderen gaan ergens tussen zes en twaalf maanden echt wel eten, en je hoeft niet te denken dat je daar erg veel invloed op hebt. Jouw taak als ouder bestaat daar uit dat je je kind een verstandig gekozen en verantwoord voedsel voorzet. Zie hiervoor het voedselintroductieschema. Lekker genieten met elkaar van het eten doet de rest. Kinderen leren door na te apen, dus neem ze mee aan tafel, op momenten dat ze niet moe zijn. Als het een kwestie van moeten wordt, dan gaat het fout. Je biedt je kind eten aan en je kind heeft de keuze ervan te eten. Als de maaltijd prettig verloopt en je kind keuze heeft, zal het met plezier eten.

Kokhalzen:
Kokhalzen voorkómt juist dat ze zich verslikken.Wees voorbereid op kokhalzen, dat is een nuttig reflex om iets uit je keel te krijgen, zodat je er niet in stikt. De eerste paar keren is dat erg spannend, maar het is een onmisbaar en goed iets. 'Kokhalzen is je vriend'. Als je goed kijkt naar het kokhalzen dan zie je dat er niets aan de hand is. Het kokhalzen is een manier voor je kindje om eten naar buiten te werken. Soms doet je kindje dat door kokhalzen, andere keren door de tong uit te steken, of gewoon naar voren te hangen en het eten uit zijn/haar mond te laten vallen.Kokhalzen doet je kindje na een tijdje waarschijnlijk nog maar zelden. Want, meestal, in de loop van een paar weken krijgt hij het eten van stukjes beter onder de knie. Dan is happen-kauwen-doorslikken niet meer moeilijk. Oefening baart kunst! Het is heel belangrijk dat je kindje goed rechtop zit als hij eet. Je moet er wel altijd bij blijven als je kind aan het eten is! Maar desalniettemin is het vaak geen fijn gezicht. Soms is het heel even een akelig gezicht, vooral als de tranen in zijn ogen springen.

Verslikken?:
Elke manier van voeden kan onveilig zijn. Het is belangrijk dat je je kindje, net als altijd, in de gaten houdt. Baby's laat je niet alleen als ze eten. Misschien is het eten van ongepureerd eten wel minder riskant dan de gepureerde, klassieke hapjes. Want we verslikken ons gemakkelijker in vloeistof dan in vast voedsel. Bij baby's is dat hetzelfde. Verslikken gebeurt als je tegelijkertijd kauwt en ademt. Je verslikt je het snelst als je onverwacht iets achter in je keel krijgt. Dit is het makkelijkst met vloeibare dingen, of eigenlijk met alles wat we opzuigen. Jonge baby's die gewend zijn aan zuigen, doen dat ook met voedsel op een lepel. Zij doen dit niet met eten wat zij zelf in hun mond stoppen.

Baby's zijn op een bepaald moment in staat om eten in hun mond te stoppen en te kauwen voordat zij in staat zijn om het naar achter te bewegen en te slikken. Daarom is het het beste om alles aan de baby over te laten en er voor te zorgen dat hij goed rechtop zit. Baby's van zes maanden zijn trouwens onhandig: ze kunnen geen kleine stukjes oppakken, maar alleen grote stukken. Ook de pakmotoriek moet zich ontwikkelen. Tegen de tijd dat ze erwten of rozijnen kunnen pakken zijn ze ook al heel bedreven in het eten. En zeker als je ze de gelegenheid hebt gegeven om te oefenen.

Met welke groente/fruit dingen kun je het best beginnen? En waarom.

Kijk eerst eens op het voedselintroductieschema: Daarop staat aangegeven op welke leeftijd je met welk eten kan beginnen.

Het is het handigst om te beginnen met zachte en goed vast te houden groentes en fruit. Zorg ook dat het rijp en gaar gekookt/gestoomd is.

De meeste moeders onder ons beginnen met de volgende groenten en daarna fruit.

Broccoli
Wortel
Courgette
Banaan
Peer
Als fruit te glibberig is, kun je het schilletje er aan laten zitten, dan heeft je kindje wat meer houvast.

Niet alleen de variatie in smaak is voor kindjes een ontdekking, ook de verschillende structuren van voedsel zijn een feestje in de mond! Het is leuk om daarmee te variëren en combinaties van smaken en structuren aan te bieden. Heb je ook wel eens gemerkt hoe goed kindjes al kunnen ruiken?

Eerst borstvoeding geven of eerst de bijvoeding?

Om de borstvoeding zo lang mogelijk op peil te houden, geef je eerst bv.
Wanneer je een voeding af wilt bouwen, kun je beginnen met eerst de bijvoeding

Hoeveel moet mijn kind binnenkrijgen?

Blijf in gedachte houden dat het BIJvoeding is. Dus het leeuwendeel van de nodige voedingsstoffen haalt je kindje uit de borst of fles. Probeer erop te vertrouwen dat je kindje zal gaan eten op het moment dat het daaraan toe is

Wat voor drinken kan ik naast de bijvoeding geven?

Wat je je kindje naast de bijvoeding te drinken geeft, is afhankelijk van of je bv of kv geeft Als je bv geeft, blijft moedermelk het eerste jaar de belangrijkste voedingsbron. Naast moedermelk heeft je kindje in principe geen ander drinken nodig. Let vooral op als je net begonnen bent met bijvoeden. Als je ander drinken geeft, kan je productie dalen, waardoor je kindje te weinig moedermelk krijgt. En omdat je kindje nog maar net met bijvoeden is begonnen, kan dat heel onhandig zijn. Er is een grote kans dat je productie zoveel afneemt dat je op een gegeven moment 'niets meer hebt'. Moedermelk is eten en drinken tegelijk, en ook daarom heeft een kindje geen ander drinken nodig.

Als je kunstvoeding geeft is het juist belangrijk dat ze naast de voorgeschreven hoeveelheid flessemelk toch nog extra vocht krijgen. Niet nóg meer flesvoeding want dat is eten en drinken tegelijk. Je geeft anders al gauw te veel calorieën.

Geschikt drinken is:

Water
Slappe thee
Vruchtensap, eventueel verdund met wat moedermelk of water
Milkshakes: moedermelk gemixt met fruit (één soort tegelijk: banaan, framboos, blauwe bessen, aardbeien, kiwi, etc.)
Kookvocht van de groente die je, zónder zout, bereid hebt
Zoutloze soep

Wat doen we op het brood?

In het begin hoef je niets op het brood te doen. Later kun je de boterham besmeren met roomboter.
In eerste instantie kies je uit:

jam (zonder toegevoegde suikers)
appelstroop
fruit uit een fruitpotje
banaan of aardbei prakken
dunne plakjes jonge kaas
tomaat
ham met wat boter tot een gladde massa mixen en je hebt je eigen hammousse en blijft prima plakken op de boterham
smeerworst (de vegetarische versie bevat weinig hulpstoffen)

in een later stadium:

(gebakken) ei
kaas, feta, huttenkase, mozzarella, etc.
geprakte avocado

bij een wat ouder kind:

sesampasta
pindakaas (zonder zout)
plakjes komkommer
Zelf groentepasta maken! Mix overgebleven groente en smeer dit op de boterham.

Tips voor het aanbieden van bepaalde stukken eten

Gewoon stukken...

Geef stukken ter grootte van een babyvuist.

Geef stukken met een gemakkelijk natuurlijk handvat. Bij peer is bijvoorbeeld de schijf van onder dikker, dit houdt makkelijk vast. Ook de steeltjes van broccoliroosjes doen dienst als handvat. Geef stukken die glibberen met een deel van de schil eraan. Maak met een appelboor gaten als handvat.

Banaan
Haal van de bovenste helft de schil eraf, het onderste stuk is het handvat.

Peer en meloen
Snijd zulke grote stukken dat ze niet in een keer in het mondje passen:
dat dwingt tot happen.

Grapefruit, mandarijn, sinaasappel, appel, perzik
Schil ze en geef ze in hele partjes.

Aardbeien, frambozen
Geef ze gewoon zó.

Avocado
Goed rijpe avocado opensnijden, pit eruit halen en zó geven.

Aardappel, grote champignons, sperzieboontjes, stronken bloemkool en broccoli
Gaar koken en zó geven.

Komkommer
Schillen en dikke plakken snijden. Even kort koken en het hart uit de
komkommerringen duwen. Het gat is een prima handvat.

Courgette, wortel, koolraap, aubergine, paprika, pompoen
In dikke plakken of lange dikke repen snijden. Kort, maar wel gaar koken.

Tomaat
Tomaat in grote stukken snijden, in het begin pitjes eruit en velletje eraf halen.

Rijst, gierst, couscous, boekweit
Goed gaar koken tot het flink klef is geworden, dat pakt makkelijk.

Macaroni en spaghettislierten
Goed doorgekookte grote vlindermacaroni of slierten spaghetti pakken het gemakkelijkst.

Rijstwafel, soepstengel, ontbijtkoek, crackers
Gewoon zó geven.

Brood
Stuk oud brood, flinke korst of kapje, ook al is het wat droog, dwingt tot kauwen en nat maken en is gemakkelijk vast te houden.

Hier een heel fijn voedselschema, op welke leeftijd ze welk soort voedsel mogen hebben:

http://www.borstvoeding.com/voedselintroductie/schema/nederlands.html

Eten voor de kleintjes, van borst tot boterham. Van Stefan Kleintjes, kinderdiëtist.

'In dit boek leg ik uit hoe je succesvol borstvoeding kunt geven. Men zegt dat ik dat doe 'als een bemoedigende coach die vanaf de zijlijn jonge moeders adviezen influistert.' Ik laat ook zien dat jonge baby's goed in staat zijn zelf hun eten te kiezen: al doende leren ze zelfstandig groente, fruit en brood op te pakken, naar hun mond te brengen en weg te kauwen. Eten met je baby is een waar feest. Ik hoop dat ik je met dit boek inspireer, motiveer en steun en dat je van het borstvoeden en het eten dat er na komt veel genoegen kunt beleven. 'Eten voor de kleintjes' is niet alleen een uitstekende handleiding voor jonge moeders, maar ook voor vaders, kinderdagverblijfleidsters, oppas-oma's en -opa's, wijkverpleegkundigen, kraamverzorgenden en verloskundigen.

Tips:
http://www.borstvoeding.com/voedselintroductie/faqs-bijvoedingsforum/faq-16.html
En
http://www.borstvoeding.com/voedselintroductie/faqs-bijvoedingsforum/faq-17.html

http://www.ecomama.nl/voeding/leren-eten-met-de-rapley-methode/

Bronvermeldingen:
http://www.rapleyweaning.com/
http://www.kiind.nl/articles/19/Rapley-methode.html/
http://nl.wikipedia.org/wiki/Rapley-methode
http://www.borstvoeding.com/

Mocht je verder interesse hebben, Google eens op Rapley (baby let weaning) , en een wereld gaat voor je open.
Op www.borstvoeding.com / Rapley staat enorm veel informatie.